การศึกษาถือเป็นรากฐานสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศเพื่อให้ก้าวไปสู่ความเป็นสากล และประเทศไทยเองก็เป็นประเทศหนึ่งในกลุ่มของประเทศสมาชิกอาเซียน จึงจำเป็นต้องเตรียมความพร้อมในหลายๆ ด้าน เพื่อก้าวเข้าสู่การเป็นประชาคมอาเซียนในปี 2558 ด้วยเหตุนี้ระบบการศึกษาของไทยจึงต้องมีการพัฒนาปรับปรุงหลักสูตรเพื่อตอบรับต่อการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้น โดยการบูรณาการความรู้เกี่ยวกับอาเซียนเพิ่มลงไปในแผนการสอนของครูในแต่ละสาระการเรียนรู้
อาเซียน คือ สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (Association of South East Asian Nations หรือ ASEAN) โดยการจัดตั้งในครั้งแรกมีจุดประสงค์เพื่อ ส่งเสริมและร่วมมือในเรื่องสันติภาพ, ความมั่นคง, เศรษฐกิจ, องค์ความรู้, สังคมวัฒนธรรม บนพื้นฐานความเท่าเทียมกันและผลประโยชน์ร่วมกันของประเทศสมาชิก โดย อาเซียน ได้ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2510 โดยมีผู้ร่วมก่อตั้ง 5 ประเทศคือ ไทย สิงคโปร์ มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซีย ต่อมาได้มีประเทศต่างๆ เข้าร่วมเป็นสมาชิกเพิ่มเติม คือ บรูไนดารุสซาลาม เวียดนาม ลาว เมียนมาร์ และกัมพูชา ทำให้ในปัจจุบันมีสมาชิกอาเซียนทั้งหมด 10 ประเทศ
คำขวัญอาเซียน คือ หนึ่งวิสัยทัศน์, หนึ่งอัตลักษณ์, หนึ่งประชาคม (One Vision, One Identity, One Community)
สัญลักษณ์อาเซียน
สีน้ำเงิน หมายถึง สันติภาพและความมั่นคง
สีแดง หมายถึง ความกล้าหาญ และความก้าวหน้า
สีขาว หมายถึง ความบริสุทธิ์
สีเหลือง หมายถึง ความเจริญรุ่งเรือง
รูปรวงข้าวสีเหลือง 10 ต้น ที่มัดรวมกันไว้ บนพื้นธงสีแดงล้อมรอบด้วยวงกลมสีขาวและสีน้ำเงิน หมายถึง ประเทศสมาชิกรวมกันเพื่อมิตรภาพและความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน พื้นที่วงกลม สีแดง สีขาว และน้ำเงิน แสดงถึงความเป็นเอกภาพ และตัวอักษรคำว่า “asean” สีน้ำเงิน แสดงถึงความมุ่งมั่นที่จะทำงานร่วมกันเพื่อความมั่นคง สันติภาพ เอกภาพ และความก้าวหน้าของประเทศสมาชิกอาเซียน
อาเซียน รวมตัวกันเพื่อ ความร่วมมือกันทางการเมือง ความมั่นคง เศรษฐกิจ วัฒนธรรม และได้มีแนวทางในการดำเนินกิจการต่างๆ ที่จะนำไปสู่การเป็นประชาคมอาเซียน อันประกอบไปด้วย 3 สิ่งหลัก ๆ (หลัก 3 เสา) คือ
1. การเมืองความมั่นคง
2. เศรษฐกิจ (AEC)
3. สังคมและวัฒนธรรม
ในการสร้างประชาคมอาเซียนให้มีความมั่นคงนั้น นโยบายหลัก (3 เสา) ถือเป็นสิ่งสำคัญ และจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องให้เด็กในระดับปฐมวัยได้รับทราบถึงนโยบายหลักเหล่านี้ แต่เนื่องจากเนื้อหาของนโยบายหลักนั้นมีความซับซ้อนจนเกินไป หากจะสอนเด็กปฐมวัยให้รู้ในเรื่องเศรษฐกิจก็คงจะเป็นเรื่องยาก จึงเป็นหน้าที่ของครูที่จะต้องสอนให้เด็กเรียนรู้โดยการแทรกเนื้อหาเหล่านี้ลงในแผนการสอนด้วย ซึ่งแผนการสอนจะต้องมีการบูรณาการเรื่องราวของอาเซียนเข้าไปในหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการด้วย ดังนี้
1.ประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน (ASC) คือ การมุ่งให้ประเทศในภูมิภาคอยู่ร่วมกันอย่างสันติ ซึ่งเราสามารถเชื่อมโยงกับการเรียนรู้ของเด็กอนุบาลได้ ในเรื่องของการอยู่ร่วมกันในสังคม การมีน้ำใจ และเคารพกฎกติกาต่างๆ เช่น รู้จักการต่อแถว ไม่ลักขโมยสิ่งของ ฯลฯ
2.ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) คือ การมุ่งให้เกิดการรวมตัวกันทางเศรษฐกิจ ซึ่งเราสามารถเชื่อมโยงกับการเรียนรู้ของเด็กอนุบาลได้ ในเรื่องของการเรียนรู้ถึงการประกอบอาชีพต่างๆ และการแต่งกาย
3.ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน (ASCC) คือ การมุ่งให้ประชาชนแต่ละประเทศในอาเซียนอยู่ร่วมกันภายใต้แนวคิดที่เอื้ออาทร ซึ่งเราสามารถเชื่อมโยงกับการเรียนรู้ของเด็กอนุบาลได้ในเรื่องของการเป็นอยู่ของเด็ก เช่น เด็กกินอะไร พูดภาษาอะไร รวมถึงการแบ่งปันสิ่งต่างๆ ให้แก่ผู้อื่นด้วย
จากข้างต้น จะเห็นได้ว่า เรื่องราวของ ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน (ASCC) เป็นเรื่องที่สำคัญสำหรับเด็กปฐมวัย มากที่สุด เพราะหากเราจะพัฒนามนุษย์ได้นั้น เขาจะต้องเป็นคนดี และเก่งที่จะเรียนรู้สิ่งต่างๆ รอบตัวไปพร้อมกัน จากการวิเคราะห์ ถึงความเหมาะสมกับผู้เรียน แล้วนำความรู้ด้านสังคมและวัฒนธรรมมาจัดเป็นสาระการเรียนรู้ให้กับเด็กอนุบาล จะสามารถจำแนกได้เป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ ดังนี้
1. ด้านข้อมูลประชาคมอาเซียน คือ ให้เด็กได้รู้ว่า “อาเซียนคืออะไร” และมีอะไรที่เกี่ยวข้องกับอาเซียนบ้าง เช่น จุดมุ่งหมาย (เพื่ออะไร), สัญลักษณ์ (สื่อถึงอะไร), สมาชิก (มีประเทศอะไรบ้าง), ธงชาติ, เงินตรา
2. ด้านวัฒนธรรม ประเพณี และความเป็นอยู่ของประชาคมอาเซียน (สิ่งแวดล้อมรอบตัว) คือ ให้เด็กได้รู้ถึงอาหาร ภาษา, ศาสนา, ดอกไม้, การแต่งกาย, ประเพณี / เทศกาล
3. ด้านการเล่นของเด็กในประชาคมอาเซียน การเล่นนั้นถือเป็นหัวใจของเด็กมีความสำคัญมาก เพราะในการเล่นทุกอย่างของเด็กนั้นถือเป็นการเรียนรู้ทั้งสิ้น เราสามารถสอดแทรกความรู้หรือสิ่งที่จะสอนให้เด็กได้ในทุกกิจกรรม เช่น การเล่นพับกระดาษ เด็กจะได้เรียนรู้เรื่อง สี รูปร่าง ขนาด และประโยชน์ที่จะนำไปใช้ เป็นต้น
หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2546 ซึ่งในการจัดกิจกรรมสำหรับเด็กปฐมวัยเพื่อเตรียมตัวให้พร้อมสู่การเป็นพลเมืองที่มีคุณภาพของประเทศและของอาเซียนนั้น เราสามารถบูรณาการกิจกรรมในสาระที่ควรเรียนรู้ทั้ง 4 สาระ ให้เข้ากับเนื้อหา ได้ดังนี้
เรื่องราวเกี่ยวกับตัวเด็ก เช่น ฉันมีชื่อ นามสกุล เพื่อนๆ สมาชิกอาเซียนก็มีชื่อ ฉันเรียนรู้ข้อตกลงต่างๆ รูปร่างหน้าตาของเพื่อนๆ สมาชิกอาเซียน การละเล่น ชุดประจำชาติ อาหารประจำชาติ ฯลฯ
เรื่องราวเกี่ยวกับบุคคลและสถานที่แวดล้อมเด็ก ฉันมีชุมชน วัฒนธรรม สถานที่สำคัญที่เป็นสัญลักษณ์ของประเทศ เพื่อนๆ สมาชิกอาเซียนก็มีเหมือนกัน ฯลฯ
ธรรมชาติรอบตัว ฉันมีสิ่งแวดล้อมรอบตัวมากมายทั้งสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต เพื่อนๆ สมาชิกอาเซียนมีอะไรบ้างรวมถึงสภาพภูมิอากาศ
สิ่งต่างๆ รอบตัวเด็ก ฉันเดินทางไปที่ต่างๆ ทั้งในประเทศและนอกประเทศได้ โดยทางเรือ เครื่องบิน รถไฟ และเรียนรู้แผนที่ในการเดินทางไปยังประเทศอาเซียนได้ ฯลฯ
จากสาระที่กล่าวมาข้างต้น สามารถนำมาบูรณาการในกิจกรรมหลักตามตารางในการสอนประจำวันได้ เช่น
- กิจกรรมเสริมประสบการณ์ เช่น เล่าเรื่องจากภาพ ให้เด็กเรียนรู้ตำแหน่งของประเทศ โดยดูจากลูกโลก แผนที่ จัดหนังสือภาพอาเซียนในมุมหนังสือ จัดป้ายนิเทศ
- กิจกรรมเกมการศึกษา จับคู่การแต่งกายกับบัตรคำประเทศ จับคู่ธงชาติ กับบัตรคำ หรือ คน
- กิจกรรมสร้างสรรค์ ประดิษฐ์ธงประจำชาติอาเซียน ระบายสีภาพดอกไม้ประจำชาติอาเซียน ทำแผนที่จำลอง
- กิจกรรมเสรี เล่นตามมุมแสดงบทบาทสมมติตามมุมอาเซียน เล่นสร้างประเทศสมาชิกอาเซียนจากไม้บล็อก
- กิจกรรมเคลื่อนไหวและจังหวะ แสดงท่าทางประกอบเพลงอาเซียน แสดงการร้อง เต้นเลียนแบบการเต้นของแต่ละประเทศฯ
- กิจกรรมกลางแจ้ง ลองเล่นกลางแจ้งแบบเด็กแต่ละประเทศในอาเซียน นอกเหนือจากกิจกรรมหลักแล้วครูยังสามารถพาเด็กปฐมวัยไปศึกษานอกสถานที่ ชมนิทรรศการเกี่ยวกับอาเซียน จัดกิจกรรมโครงการหรือโครงงาน อาเซียน ถ้าเด็กมีความสนใจ
จากทีกล่าวมาทั้งหมดจะเห็นได้ว่า “อาเซียน” ไม่ใช่เรื่องยากที่จะนำมาสอนให้เด็กอนุบาลได้รู้ เพียงแต่เราต้องนำเนื้อหาเหล่านั้นมาปรับเปลี่ยน คิดกลวิธีในการสอนให้น่าสนใจ และคัดกรองเนื้อหาที่นำมาสอนให้เหมาะสมกับเด็กในแต่ละช่วงวัย เพียงเท่านี้ “อาเซียน” ก็สามารถเริ่มต้นที่เด็กอนุบาลได้แล้ว...
ชุด บูรณาการเสริมทักษะการเรียนรู้สู่อาเซียน (อาเซียนปฐมวัย) สำหรับเด็ก อายุ 3-6 ปี
เนื้อหา : อาเซียนปฐมวัย เป็นการบูรณาการความรู้ในเรื่องราวต่างๆ ทั้งของประเทศไทยและประเทศเพื่อนบ้านในอาเซียน เด็กจะได้เรียนรู้ประสบการณ์สำคัญต่างๆ เช่น การเรียนรู้ภาษาและคำศัพท์ การเชื่อมโยงความสัมพันธ์ การประสานสัมพันธ์ของกล้ามเนื้อเล็ก การเรียนรู้ทางสังคม การคิดสร้างสรรค์ โดยผ่านการเล่าเรื่องราวของตัวละคร 20 คน จาก 10 ประเทศ และการทำกิจกรรมในแต่ละเล่ม โดยเริ่มต้นจากกิจกรรมที่ง่ายๆ ไปสู่กิจกรรมที่ซับซ้อนขึ้น ตามแนวการเรียนรู้ โดยใช้สมองเป็นเกณฑ์ (Brain-Based Learning : BBL) นอกจากนั้นในแต่ละใบงานยังมีรูปแบบการประเมินเชิงมิติคุณภาพ (Rubric) ที่ผู้สอนจะใช้เป็นแนวทางในการติดตามความก้าวหน้าของเด็กเป็นรายบุคคล เพื่อจะได้นำไปต่อยอดทำเป็นงานวิจัยในชั้นเรียนต่อไป
กิจกรรมสร้างสรรค์ : มีกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับเด็กเพื่อพัฒนาการคิดสร้างสรรค์ให้เด็กได้แสดงออกทางอารมณ์ ความรู้สึก ฝึกความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ และจินตนาการ โดยใช้กิจกรรมศิลปะสำหรับเด็กอันหลากหลาย เช่น การเขียนภาพ ระบายสี การฉีกปะ
การตัดปะ ลากเส้น โยงเส้น เพื่อให้เด็กได้ใช้จินตนาการตามความเหมาะสมของแต่ละช่วงวัย
สรุปเนื้อหาท้ายเล่ม : หลักจากที่เด็กทำแบบฝึกหัดต่างๆ ในแต่ละเล่มแล้ว ก็จะมีการสรุปเนื้อหาของหนังสือไว้ท้ายเล่ม โดยได้รวบรวมความรู่ต่างๆ ที่ได้เรียนรู้ไป ถือเป็นการรวบยอดความรู้ทั้งหมดของหนังสือแต่ละเล่ม เพื่อให้เด็กได้ใช้ทบทวนความรู้ และเพื่อให้ง่ายต่อครูในการสรุปเนื้อหาของหนังสือแต่ละเล่มให้เด็กฟัง
แบบประเมินเชิงมิติคุณภาพ (Rubric) : เป็นแบบประเมินที่ผู้สอนจะใช้เป็นแนวทางในการติดตามความก้าวหน้าของเด็กเป็นรายบุคคล ซึ่งในตารางแบบประเมินจะแบ่งการประเมินออกไปตามพัฒนาการของเด็กทั้ง 4 ด้าน คือ ด้านร่างกาย ด้านอารมณ์และจิตใจ ด้านสังคม และด้านสติปัญญา โดยแต่ละเล่มก็จะมีสภาพที่พึงประสงค์ในการประเมินแตกต่างกันไป ตามช่วงอายุของเด็กแต่ละวัย
โดย... บรรณาธิการ Ed-Tech
หนังสืออาเซียนปฐมวัย : http://www.edtechbooks.com/product-category/305911/
Promotion ราคาพิเศษ : http://www.edtechbooks.com/product-category/344103/
ความคิดเห็น